ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΚΕΛΕΦΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΗΣ

Η Κελεφά είναι ένα μικρό σε πληθυσμό χωριό του Νομού Λακωνίας αλλά κατέχει μία μεγάλη έκταση που την περιτριγυρίζει. Ανήκει στο Δήμο Οιτύλου, ενώ παλαιότερα
ήταν ανεξάρτητη Κοινότητα της επαρχίας Οιτύλου. Τριακόσια χρόνια πριν, επί Τουρκοκρατίας, υπήρξε καφαλοχώρι με Προβλεπτή διοικητή.
Βρίσκεται σε ένα λόφο 250 περίπου μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και δεσπόζει της γύρω περιοχής. Κηρύχτηκε επίσημα ως παραδοσιακός οικισμός με την υπ’ αρίθμ. 912 Κήρυξη - Μεταβολή ΦΕΚ και είναι ένα από τα ωραιότερα και πλέον πανοραμικά χωριά της πατρίδας μας. Γύρω - Γύρω η Κελεφά περικλείεται από μικρά η μεγάλα βουνά.
Η Κελεφά ανεβασμένη πάνω στο λόφο της, δεν αγναντεύει μόνο βουνά, αλλά και θάλασσα. Κοιτάζοντας δυτικά από την Κελεφά βλέπεις αριστερά το Κάστρο της και δεξιά το Οίτυλο. Στο μέσον της πανοραμικής εικόνας που δημιουργείται μπροστά σου, αντικρίζεις στο τέλος του λαγκαδιού, τη θάλασσα της Τσίπας και του Καραβοστάσι. Η θάλασσα δεν έχει τέλος, αν έχει ομίχλη μοιάζει με θαμπωμένο παραθυρόφυλλο, αν έχει ξαστεριά το μάτι δεν μπορεί να βρη την άκρη της θάλασσας. Η αύρα το καλοκαίρι και οι δυνατοί άνεμοι το χειμώνα είναι δύο χαρακτηριστικά του κλίματος της Κελεφάς.

Η θέα από όλα τα σημεία της Κελεφάς είναι μοναδική. Μπορεί κανείς να δη, χιλιόμετρα μακριά και «ν’ αγναντεύση» μέχρι την τεράστια οροσειρά του Ταϋγέτου που κατεβαίνει από το πίσω μέρος της Σπάρτης για να καταλήξη βόρεια και απέναντι ακριβώς από την Κελεφά, ανάμεσα και πάνω από το Οίτυλο και το Κρυονέρι. Από τα Δυτικά και πάνω από τον Όρμο του Οιτύλου βρίσκεται το Οιτυλιώτικο βουνό σε δύο κορφές, δεξιότερα και βόρεια είναι ο Καβαλάρης, πάνω στον οποίο λένε ότι υπάρχει οροπέδιο με μεγάλες λούρες (στενόμακρα χωράφια που βρίσκονται στις βουνοπλαγιές και αποτελούνται συνήθως από πολλά λουριά και λουρία – κομμάτια), ενώ στο βάθος βρίσκεται το βουνό του Τσίγκου με την ομώνυμη Ιερά Μονή του Τσίγκου.
Ένας χείμαρρος που δημιουργείται από την οροσειρά του Ταϋγέτου, κατεβαίνει από Β-Α από τέσσερις ροές, ενώνεται στο λαγκάδι Οιτύλου – Κελεφάς, το γνωστό Μυλολάγκαδο η κακό λαγκάδι και χύνεται στον Καραβοστάσι. Κτήματα των κατοίκων της, βρίσκονται στα Δυτικά πέρα από το Κάστρο και μέχρι το λαγκάδι, Ανατολικά μέχρι τη Γέρμα, Νότια και Ανατολικά μέχρι το Σταυρό και Βόρεια μέχρι το λαγκάδι της Καρβουνούς, που χωρίζει το Κρυονέρι με την Κελεφά.
Βόρεια και Ανατολικά της Κελεφάς και πάνω από το Κρυονέρι, βρίσκεται το Κρυονερίτικο βουνό, ενώ πάνω από την πάνω Καρέα είναι η Ριτσά και πάνω από την Κάτω Καρέα (Κονάκια) η Αγία Βαρβάρα.
Δεξιότερα και Ανατολικά της Κελεφάς βρίσκεται ο Κουμαρόλογγος η Παλιοκόπρι και στη συνέχεια μετά το διάσελο (στενή φυσική διάβαση) το Τσεριώτικο βουνό, πάνω στο οποίο βρίσκεται Εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία και το οποίο (Τσεριώτικο βουνό), το μισό προς τα βόρεια ανήκει στην Κελεφά και το άλλο μισό προς Ν – Α, το οποίο οι Βαχιώτες (κάτοικοι του Βαχού) ονομάζουν «Κότραφο».
Ολόκληρη η κοιλάδα αυτή που απλώνεται μπροστά μας και ακόμη αριστερότερα, είναι η περιοχή που ονομάζεται ίσια-πίσω, προφανώς λέξεις που δείχνουν σε κάθε άνθρωπο, την κατεύθυνση που βρίσκονται τα κτήματα αυτά της Κελεφάς.
Η Κελεφά ξαπλωμένη πάνω στο λόφο της, είναι αναγκασμένη να βλέπει την απεραντοσύνη του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.
Κοιτάζοντας δυτικά από την Κελεφά βλέπεις αριστερά το Κάστρο της, που αποτελεί μέρος της πιο ένδοξης ιστορίας της.
Κοιτάζοντας μπροστά της, βλέπει μερικά από τα σπίτια της, στα οποία σήμερα ζουν μόνιμα, ελάχιστοι κάτοικοι, που απέμειναν να την φυλάγουν και να την διατηρούν στο προσκήνιο της ιστορίας. Πραγματικοί ακρίτες.
Κοιτάζοντας μπροστά βλέπεις θάλασσα να χάνεται στο βάθος του ορίζοντα και χάνεσαι μέσα στην άγνοια των μελλοντικών γεγονότων και καταστάσεων.
Από πολλά σημεία της Κελεφάς, η θέα είναι μεγάλη και εντυπωσιακή. Άλλοτε όμορφη και γαλήνια (κυρίως το καλοκαίρι) και άλλοτε άγρια και φοβερή (κυρίως το χειμώνα). Η θάλασσα φαίνεται από ψηλά σαν να προχωράει προς τα μέσα και να βρίσκεται «όρθια» και το μάτι χάνεται στο βάθος του ορίζοντα. Η θέα προς τη θάλασσα είναι όμορφη, κυρίως όμως από το Κάστρο, από το Μονοπάτι της μεσαίας στράτας και από τα τσέρια. Η θάλασσα πέρα από τον Όρμο του Οιτύλου φαίνεται σαν «πιάτο» μπροστά στα μάτια σου. Στην παρακάτω φωτογραφία που είναι τραβηγμένη από τα υψώματα στα Τσέρια, λίγο κάτω από το Τσεριώτικο βουνό. Κοιτάζοντας προσεκτικά στο βάθος της θάλασσας, ειδικά όταν δεν υπάρχει ομίχλη (πάχνη-κατσαχνιά) βλέπεις όχι μονάχα τη θάλασσα να χάνεται στο βάθος αλλά και τις ακτές του απέναντι από το Ταίναρο, ακρωτηρίου Μαλέα, μέχρι το τέρμα του και ακόμη πιο πέρα στο νησάκι που βρίσκεται μπροστά του. Αυτά δε, δια γυμνού οφθαλμού, γιατί με κιάλια μπορείς να διακρίνεις την πόλη από την οποία κατάγεται ο μπάρμπας (δηλαδή, την Κορώνη).
Η θέα που καθημερινά ζει ο κάτοικος της Κελεφάς είναι μοναδική. Από την Στροπιλάλα, από το Κάστρο, από τη βρύση, από τα γυρίσματα, στην απίθανη διαδρομή στο γυμνό λόφο του Κάστρου και στη διαδρομή που οδηγεί από Κελεφά προς Τσίπα και από πολλά άλλα μέρη μπορείς να κάθεσαι και να ρεμβάζεις ώρες ολόκληρες. Ο φωτογράφος γίνεται καλλιτέχνης και ο ρομαντικός προσπαθεί να γίνει ποιητής. Στιγμές που υμνήθηκαν κατά κόρον είναι εκείνες της Ανατολής και της Δύσης του ηλίου. Τέτοιες στιγμές βλέπεις πολλές στην Κελεφά.
Στις προηγούμενες σελίδες περιγράψαμε, τα βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία της Κελεφάς, της τοποθεσίας της, του περιβάλλοντος αυτήν χώρου, της εξόχου θέας που διαθέτει, αλλά και μερικών άλλων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που την καθιστούν μοναδική.
Το χωριό όμως δεν υστερεί εσωτερικά. Οι αυλές των σπιτιών, ασπρισμένες, καθαρές και στολισμένες έδιναν πάντοτε, ένα χρώμα ομορφιάς και αρχοντιάς στον οποιοδήποτε επισκέπτη της. Τα λουλούδια και τα μικρά καρποφόρα δένδρα, βερικοκιές, λεμονιές, αχλαδιές και άλλα, γέμιζαν για πολλά χρόνια τις αυλές των σπιτιών της, ειδικά τις δεκαετίες του 1980 και του 1990, τότε που ο Σύλλογος της Κελεφάς είχε έντονα δραστηριοποιηθεί στον καλλωπισμό των  εσωτερικών χώρων του χωριού, τότε η όψη του χωριού είχε βελτιωθεί σημαντικά.
Πρέπει να τονίσουμε, ότι οι κάτοικοι της Κελεφάς τα τελευταία 60 χρόνια όλο και ελαττώνονται. Το 1954 είχε 216 μόνιμους κατοίκους και τώρα λιγότερους από 20. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την εγκατάλειψη μεγάλων εκτάσεων, ασχολιών, προϊόντων αλλά και αυτού του ιδίου του χωριού. Το πανέμορφο κεφαλοχώρι με την σημαντική ιστορία του, έχει ουσιαστικά περιοριστεί στο εσωτερικό του χωριού και στα πολύ κοντινά και προσβάσιμα κτήματα.